2023-04-25: Stampij in de samenleving, deel 1

Interview Reformatorisch Dagboek over 50 jaar EO met L.P. Dorenbos door Eunice Hoekman  redactie Kerk in RD 21 april 2017

L. P. (Bert) Dorenbos trad in 1974 aan als directeur van de toen nog jonge Evangelische Omroep.

Veel radio- en televisie-ervaring was er nog niet in huis, idealisme en radicaliteit des te meer.

“Je werd natuurlijk uitgelachen in de omroepwereld”, zegt hij. “Wat ben je nou toch aan het doen, Bert? Binnen twee jaar is je omroep verdwenen.” Dat gebeurde echter niet. Dorenbos stond aan het roer tot 1987. In 1985 richtte hij samen met zijn vrouw stichting Schreeuw om Leven op.

U kende de oprichters Kits en Van Oostveen en werkte in de beginjaren met hen samen. Wat waren zij voor mannen?

“Tijdens mijn eerste ontmoeting met het dagelijks bestuur zag ik tot mijn stomme verbazing een palet oudere mannen zitten die samen de kerkelijke kaart van Nederland vertegenwoordigden. Echte gereformeerden, goed in de leer. Ds. Maris van de Christelijke Gereformeerde Kerken, Mateboer van de Gereformeerde Gemeenten, de evangelisten Kits en Van Oostveen en de hervormde ds. Glashouwer. Kits kon nogal fel van leer trekken, Van Oostveen was een zachtaardige man. Samen waren ze eerder op de knieën gegaan en hadden ze bidstonden belegd. Ze zijn gewoon aan de slag gegaan. Tot er op een zeker moment 15.000 leden waren, genoeg om een licentie aan te vragen.”

Waren de bestuursleden idealisten?

“Het waren verschillende mensen met één ideaal: de EO moest het Woord van God terugbrengen in de samenleving. Niks geen compromissen sluiten, niks geen flauwekul. We zonden destijds uit op dinsdagavond. Mijn vrouw en ik zaten dan samen met de kinderen voor de televisie. Er gebeurde natuurlijk ook wel eens iets wat niet helemaal in de haak was. Ik had destijds veel contact met ds. Glashouwer, de voorzitter. We wisten vaak eensgezind waaraan het haperde. Daar hoefden we elkaar niet eens voor te bellen.”

Identitair gezien, bedoelt u?

“Als een programma iets te frivool van toon was geweest, bijvoorbeeld. Of als een uitspraak niet helemaal deugde. In al die jaren is er tussen het bestuur en mij nooit een conflict geweest over de inhoud van de programma’s.”

Hoe typeert u de tijd waarin u directeur was?

“Het was een tijd van afbraak. Alleen al in de omroepwereld. De duivel danst daar op klompen door de gangen. Daar kan ik een boek over schrijven. We zaten middenin een secularisatiegolf. En dan komt er zo’n EO. Je werd natuurlijk uitgelachen. Ik ook. Wat ben je nou toch aan het doen, Bert? Binnen twee jaar is jullie omroep verdwenen. Maar dat gebeurde niet. Integendeel. De groei kon niet op. We gingen veel het land in. Camera er bovenop en vent het Evangelie maar uit.”

Was de EO er vooral voor de eigen achterban of was hij missionair gedreven?

“Het ging ons er niet om een zo groot mogelijk publiek te bereiken. We wilden het Evangelie uitdragen. Uiteindelijk was God het doel.”

U volgt de EO de laatste decennia kritisch. Wanneer kwam de missie van de omroep volgens u onder druk te staan?

“Dat is een sluipend proces geweest. De EO stond bekend om het programma ”Adam of aap”. Koos van Delden leverde daaraan een bijdrage. Ook Willem Ouweneel heeft er nog in gezeten. Het was een fantastisch programma dat enorme stampij in de samenleving opleverde. De EO stond voor de schepping. En toch waren er op een gegeven moment mensen bij de omroep die daar een beetje aan gingen trekken. Er is een glijdende schaal. Je kunt niet precies aanwijzen waar het verkeerd ging, maar het gebeurde wel.”

Was dit voor u hét heikele punt?

“Dit is een concreet voorbeeld, maar daarachter schuilt een ander issue, namelijk dat het Woord van God niet meer als onfeilbaar geldt. Dat tast de visies aan die de EO propageert. Op het gebied van seksualiteit, bijvoorbeeld. De achterban van de EO is het vaak oneens met de keuzes die de omroep maakt. De directeuren zijn positieve christenen die de Heere willen dienen. Maar ze denken dat ze mensen bij Jezus brengen door mee te deinen met niet-christenen. Dat is een misvatting.”

Heeft de EO zich van haar achterban vervreemd?

“De echte achterban is al weg. De omroep is door het schepping- en evolutiedebat veel leden kwijtgeraakt. Als de kern van je vervreemdt, ben je je stootkracht kwijt. Mijn verlangen is dat de bestuursleden dichtbij Jezus blijven. De aanvallen die zij te verduren krijgen, zijn heftig. Ze hebben veel gebed nodig.”

Mijn ode aan de 50-jarige EO

Dank U HEERE voor 50 jaar EO. De EO is een wonder en blijft een wonder. Dank U dat U leiders en krachtige programmamakers aanstelt die maar één verlangen hebben om Jezus en die gekruisigd te prediken. Dank U wel dat ik daar als directeur in de beginfase 12 ½  jaar mocht dienen.  Een geweldige tijd. De EO groeide tegen een enorme verdrukking in. Veel hoon en spot, maar U raakte harten aan van honderdduizenden mensen die hun knieën voor Baäl niet gebogen hadden. We gingen in geloof en hard werken in 51 dagen op naar de aanvraag voor de B-status. Het zou toch niet zo zijn dat alleen de EO achterbleef met een C-Status. En na mijn vertrek groeide de EO naar de A-status en werd tot op vandaag de grootste omroep. Een wonder.

De EO gaat de volgende 50 jaar in. Ik schreef, zeker 15 jaar geleden, mijn verhaal over de media onder de titel ‘De leugen van de media’. Dit verhaal heb ik als ‘Ode aan de 50-jarige EO’ opgedragen. De teneur van het verhaal is helaas nog actueler dan toen ik het schreef. Ons land is verder afgedreven van de universele waarden en normen voor alle mensen, waarbij het leven leven is. De tien geboden gegeven door God zelf aan Israël op de berg Horeb in de woestijn en door Messias Jeshoea aan alle volkeren, zijn de ijkpunten voor ieder persoonlijk en ook voor de samenleving waarop een staat of koninkrijk gegrondvest kan worden. De secularisering raakt ontaard in een confronterende intolerantie van alles wat God als zegen wil aanbieden.

Het is verheugend het feest en het wonder van 50 jaar EO mee te vieren in een tijd waarin de wereld schudt en het Midden-Oosten brandt en de haat zich concentreert op Jeruzalem en wel specifiek op de Tempelberg de plaats waar God eeuwigdurend woont. Ook 50 jaar geleden in 1967 werd Jeruzalem inclusief de Tempelberg door Israël heroverd. We leven in profetische tijden. God waarschuwde dat Israël in ballingschap zou gaan door het offeren van de kinderen aan de Moloch. Maar God profeteert ook dat Hij hen zal terugbrengen naar Israël. Op 14 mei 1948 tekent Israël de Onafhankelijkheidsverklaring waarna miljoenen Joden terugkeren. Maar de grootste uittocht uit verstrooiing zal nog plaatsvinden. En deze uittocht zal groter zijn dan de uittocht uit Egypte.

50 jaar geleden werden de eerste abortusklinieken geopend. Sindsdien vloeit het onschuldig vergoten bloed door de straten van de steden in de wereld, inclusief in Jeruzalem. Tot nu toe al anderhalf miljard. Geen wonder dat Gods gramschap vol raakt en Hij zich haast naar het einde om dat bloed vanaf het bloed van Abel te wreken als er geen bekering komt. De apocalyptische spanningen in de wereld, zich concentrerend op Gods uitverkoren volk en land hebben dan ook alles te maken met abortus. Jezus’ oproep tot liefde dwingt ons om te volharden in de strijd voor het leven. Kom je aan de kinderen dan kom je aan God.

Het is een zegen voor Nederland dat de EO zich geroepen blijft weten om in deze spannende tijden onverkort de Bijbelse boodschap van redding en verlossing met passie te verkondigen temidden van een vaak haatdragende (media) omgeving. Wat een bemoediging dat we kunnen putten uit het ons van boven geopenbaarde Handboek voor de media. Met praktische aanwijzingen op alle terreinen van het leven. Je hoeft je niet af te vragen waarom God zoveel aandacht schenkt aan een schepping in zes dagen. Het is logisch waarom Hij zo streng is als het om de bescherming van het leven gaat. En je hoeft David maar te citeren als het om relaties gaat. Geloof, hoop en liefde, maar de meeste is de liefde. Mijn ode aan de 50-jarige EO is: Evangelische Opwekking! Gebed doet wonderen ook vandaag. De Bijbel staat er vol van.

drs. L.P. Dorenbos 

 

*************************************************
 

Mijn ode aan de 50-jarige EO - De leugen van de media - Drs. Bert P. Dorenbos

Truc doorzien

Plotseling flitste het door me heen, ‘niet doen’. We zaten heerlijk op het zonovergoten terras van Hotel Hof van Holland. Er moest nog een foto genomen worden en de geroutineerde fotograaf stelde me netjes op. Maar ineens schoot als een flits door me heen dat bij deze opstelling de achtergrond gevormd werd door de ruïnes van de pas afgebrande kerk op de Kerkbrink. Ik draaide me om en bleef halsstarrig staan op mijn eigen gekozen plek, de fotograaf een glimlach ontlokkend, omdat zijn truc was doorzien. Het was één van die momenten dat je zwart/wit beseft hoe je, door beeld, geluid en tekst en de combinatie daarvan, iemand kunt maken en breken. Want wat is er suggestiever dan een grote foto van een jonge, energieke bankdirecteur die de switch maakt naar een oubollige omroep als de Evangelische Omroep, wat je, zonder woorden, het best kunt laten zien in de vorm van de contouren van een uitgebrande kerk.

Media intolerantie

Het is een lange reeks van stereotiepen en vooroordelen geworden over wat men denkt van het christendom. Alles wat met christelijk te maken heeft, moet bij voorbaat worden afgeschilderd als ‘dichtgeplakt met oude kranten’, als buiten de werkelijkheid staande lieden en niet meer ter zake doende. Als het gaat over opvoeding, als het gaat over seks, als het gaat over gezag. De christen hoort er niet meer bij en past niet in het door de media gedomineerde wereldje. Hij is alleen maar waard om afgemaakt te worden. Je mag er de meest groffe dingen tegen en over zeggen. Het valt telkens weer op dat in de meest uiteenlopende televisie forums de opponenten de meest grove en discriminerende opmerkingen mogen maken over het christelijke geloof en over jouw eigen diepere geloofsleven, zonder dat je ook maar één vinger mag uitsteken naar hun eigen heiligdommen om niet meteen in het kamp van de discriminanten te worden opgesloten. Er is sprake van een omgekeerde discriminatie en tolerantie. Je mag in dit, door de media vergiftigde  landje, geen christen meer zijn. Je bent dan publiek schietschijf geworden van alles wat, in de doorgeschoten taboes op allerlei gebieden, de wereld in pacht denkt te hebben.

Selectieve discriminatie

Het is opvallend dat direct de stemming verandert, als ontdekt wordt dat je christen bent. Er ontstaat dan zo’n lacherig sfeertje. Van daar heb je er ook weer één. Het opzettelijk misbruiken van Gods naam en er dan excuus voor vragen. Het lacherig stilte vragen voor het eten met de bedoeling het gebed belachelijk te maken. Het, vanwege de inhoud, weigeren om mee te werken aan programma’s door NOB-mensen, die verder alle andere programma’s, tot in de dolste onderwerpen toe, willen maken, maar bij wie, als het gaat over het christelijke geloof, alle stoppen doorslaan. Er heerst een selectieve discriminatie in de media tegen alles wat christelijk is. En àls het dan nog eens doordringt tot de kolommen van wat nationale bladen, dan wordt het altijd geplaatst in een kader van kritiek en afstand nemen, zelfs als er helemaal geen aanleiding toe is. Je hoort je als journalist te distantiëren van dat soort onderwerpen en mensen.

Media versterkt Staphorster variant

Het is in de vele interviews steeds weer een ontdekkingsreis voor de journalist om te merken dat hij/zij te maken heeft met gewone mensen van vlees en bloed, met een gewoon gezin en met gewone eigen problemen. Er heerst een vooringenomen beeld van kinderen met zwarte kousen, van vlechten in het haar, van een zwarte schrijfmachine op tafel, van psalmen op hele noten en van geen verkeer op zondag. De ‘Staphorster variant’ zo gezegd. Deze selectieve verontwaardiging en discriminatie van alles wat christelijk is in de media heeft tot gevolg, dat het vooringenomen beeld nog meer versterkt wordt door wat er dan ook nog wordt uitgezonden. De media doen dus bewust mee aan de vertekening van het beeld en dus aan een leugenachtige schets van de werkelijkheid. Dat betekent dat van objectieve berichtgeving geen sprake is, omdat de eigen identiteit van de krant, omroep of journalist zo sterk domineert dat er per definitie geen ruimte is voor eerlijke berichtgeving.

Trieste goddeloze aanval

Het viel me op toentertijd tijdens de confrontatie met Robert Long, in een tv programma met Koos Postuma, hoe deze komiek, tragiek, heel eenvoudig dacht het publiek op zijn hand te hebben, door een laag bij de grondse, onder de maatse, aanval te doen op alles wat christelijk is en mij als christen daar mee om de oren te slaan. Het lukte niet omdat de feiten niet deugden, het geen pas gaf en de aangevallene, ondergetekende in kwestie, niet boos werd, maar veeleer medelijden toonde met zo’n schijnvertoning. Triest om te beseffen dat deze, in christelijke kringen opgegroeide, inmiddels overleden, bekende Nederlander, zo seksueel en inhoudelijk in de war is geraakt. Kun je daar dan nog begrip voor opbrengen, omdat er situaties geweest kunnen zijn die mensen in de problemen brengen, maar het geeft geen pas om dat te pas en te onpas en ongepast te botvieren op elk willekeurig slachtoffer dat je voor de voeten komt, om daarmee het door jouw verfoeide christelijke af te maken. Je gaat als mens dan zo geweldig af, dat je daar zelf ook niet gelukkig mee kunt zijn en worden. Robert Long is voor mij een diep triest, medelijden opwekkend,  gevallene, die hoe de media hem ook omhoog steken en wat voor populaire spelletjes programma’s hij ook dacht te kunnen maken, is heengegaan zonder hoop en in totale eenzaamheid. Diep triest als je bedenkt dat zijn Schepper ook met hem een uniek doel in zijn leven had. Meer begrip heb je dan voor die satanist die in dat zelfde programma zat, die van zijn demonen niets anders moest doen, dan om de naam van Jezus omlaag te halen. Het was Gods hulp, die in mij een diep medelijden deed opkomen. Want niet de man was het probleem, maar de demon die hem in zijn macht had gekregen. Eigenlijk had ik in de naam van Jezus de demon moeten bezweren, wat eigenlijk ook wel gebeurde, want de aanval werd gepareerd door de liefde en bewogenheid die zich meester van mij maakte. Ik liep na het programma op hem af, probeerde hem een hand te geven, wat hij weigerde omdat zoals hij zei je van christenen nooit weet of je al je vingers wel terugkrijgt, waarop hij in lachen uitbarstte, en mij probeerde  bespottelijk te maken. Tragisch, tragisch, wat mis je dan je bestemming in je leven.

Falend utopisch humanisme 

De voorzitter van het Humanistisch Verbond was in datzelfde tv programma opgetrommeld om het 2000 jaar oude christendom en mij dodelijk neer te abelen. De stereotiepe klachten van de kruistochten, de slavenhandel en de joden vervolging kwamen op de proppen om het bestaansrecht van het christendom te ontkrachten. De verwachting is dan dat je tegen deze beschuldigingen in zult gaan, zodat je een gemakkelijke prooi wordt voor de tegenargumenten opsommende tegenstander. Maar de ontmaskerende ontdekking is, dat als je erkent dat in de geschiedenis, maar ook vandaag aan de dag, in de naam van die Jezus, de meest vreselijke dingen gebeuren, je de angel uit de aanval haalt. Om met de kruisvlag in top alle Joden, die men onderweg naar het Heilige land tegenkomt, te vermoorden, heeft niets met Jezus te maken. Deze schuld rust nog op ons in Europa. Om negers tot onmensen te verklaren, ze vervolgens als beesten in schepen over te varen en als koopwaar op de markten van het nieuwe land Amerika te verkopen, tart alle bijbelse principes. Zeker als je als slavenhandelaar of slavenmeester zelf elke zondag vooraan in de kerkbanken zit. Het is een schande dat het zoveel jaren heeft moeten duren, voordat de slavernij werd afgeschaft in ‘christelijk Europa’. Over de joden vervolgingen door de eeuwen heen, dat je onder het mom van de Jezus moordenaars, hen alles aan kunt doen, is te verschrikkelijk om er ook maar één woord aan te wijden. God zelf zegt dat als je je hand durft uit te steken naar zijn uitverkoren land en volk, je je deerlijk zult verwonden. Wee je gebeente als je aan Gods oogappel komt. Niemand niet, maar zeker de christen niet. Lees de profeet Zacharia maar, of alle profeten. Wat niet goed is, moeten we niet proberen te verbergen. Wat niet goed is, is niet goed. In de vlijmscherpe media komt het er op aan dat je transparant over komt als het gaat over de zaken van God. Want een niet-christen weet vlijmscherp wat wel en wat niet bij die Jezus hoort, waarvan de christenen zeggen dat ze Hem dienen. We worden meer beoordeeld op onze daden of die met onze woorden overeenkomen. Woord en daad horen één te zijn.

Wordt vervolgd

Naar alle artikelen